سایت معلولین هدف

یک کارشناس مسائل حاشیه نشینی گفت: درصد بیکاری محله هرندی تهران بنا بر اظهارات خود افراد ۲۱ درصد و برابر با ۱۴۰۰ خانوار این منطقه است، اما طبق گزارش مددکاران درصد بالایی از افراد شاغل نیز در بخش کاذب مشغول به کار هستند.

به گزارش سایت معلولین هدفو به نقل از خبرگزاری فارس، سینما و تلویزیون، همواره تاثیری شگرف بر خاطره‌بازی مردم دارند و آثار شکل گرفته در این حوزه می‌تواند تا سال‌های سال بر تارک ذهن مخاطب خودنمایی کند. در این بین یکی از تندیس یکی از ماندنی‌ترین سریال‌های آیینی پخش شده از تلویزیون به سریال شب دهم تعلق دارد.

در این بین فارغ از هر نقد و خاطرۀ این سریال، توجه شما را به محل زندگی و فعالیت حیدر خوش مرام یعنی دوازه غار سابق و محله شهید هرندی فعلی جلب می‌کنم. محله‌ای که به اسم آن به طور حتم بارها و بارها از خاطر شما عبور کرده است.

این محله زادگاه و محل زندگی بسیاری از مشاهیر عصر ما بوده که شیخ رجبعلی خیاط معروف ترین آنها است. محله شهید هرندی به نوعی خاستگاه انقلاب اسلامی محسوب می شود، زیرا اوضاع نابه سامان این منطقه و تبعیض‌های آشکار شکل گرفته، در آن منجر به بروز اولین جرقه‌های انقلاب از قبیل جلسات فداییان اسلام یا قیام ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ شد که همگی در این محله شکل گرفته است.

پس از انقلاب، این محله با تقدیم شهدای بسیاری از جمله شهید دستواره، شهید حقانی، شهید هرندی و سایر شهدای گرانقدر در عرصه دفاع مقدس نیز پیشینه قابل توجهی دارد و ثابت کرده است، اسطوره‌های متعلق به این محله از تنها محصور به قاب دوربین وحید خوش مرام نیست.

با وجود موارد پر افتخار مذکور، متاسفانه این محله با عناصر مخرب و نابه سامان فراوانی نیز، دست و پنجه نرم می‌کند و شنیدن نام این محله نیز تصویر مناسبی را به مخاطب القا نخواهد کرد.

در سال های اخیر محله هرندی به عنوان قطب اصلی آسیب‌های اجتماعی از قبیل اعتیاد، تولید و فروش مواد مخدر، کارتن خوابی و فحشا شناخته می شود. اهالی این محله را نیز عموما از خانواده‌ها، افراد مستضعف و طبقه محروم جامعه تشکیل می‌شود.

به منظور بررسی جامع‌تر شرایط در محله، هرندی به سراغ مهدی روح‌اللهی، مدیر اندیشکده پایا و کارشناس حوزه حاشیه نشینی رفته‌ایم تا پیرامون وضعیت محله شهید هرندی گفتگویی را به سرانجام برسانیم.

مشروح این گفتگو به شرح زیر است:

*۱۴۰۰ سرپرست خانوار در محله‌شهید هرندی بیکار و تعداد بسیاری نیز در مشاغل کاذب مشغول فعالیت هستند

فارس: وضعیت کنونی شاخص‌های مورد توجه در بافت جمعیتی محله شهید هرندی تهران به چه ترتیب است؟

روح‌اللهی:  مروری بر وضعیت درآمدی و اقتصادی این محله نشان می‌دهد که ۲۱ درصد از سرپرستان آن درآمد قابل توجهی ندارند. ۴۳ درصد از کسانی هم که درآمد دارند و شاغل محسوب می‌شوند، دارای حقوقی زیر درآمد مصوب یعنی ۷۰۰ هزار تومان هستند و ۳۶ درصد از آنها نیز دریافتی ماهانۀ بالای ۷۰۰ هزار تومان دارند.

از نظر سطح تحصیلات نیز ۲۷ تا ۳۰ درصد از اهالی منطقه بیسواد هستند، ۲۴ تا ۲۵ درصد از اهالی منطقه دارای تحصیلات ابتدایی بوده و ۲۰ درصد از افراد سرشماری شده تحصیلات خود را تا راهنمایی ادامه داده اند. همچنین ۲۰ درصد نیز دارای تحصیلات دیپلم و دبیرستان هستند. در این میان تنها ۵ تا ۶ درصد دارای مدارک دانشگاهی بودند که در میان آنها تنها ۵ نفر مدرک دکتری دارند.

آمار این محله در مورد میزان بیکاری نیز قابل توجه و تامل است؛ درصد بیکاری بنا بر اظهارات خود افراد ۲۱ درصد برابر با ۱۴۰۰ خانوار این منطقه است، ولی بنا بر گزارشات توصیفی مددکاران درصد بالایی از افراد شاغل نیز در بخش کاذب مشغول به کار هستند. بر اساس بررسی مددکار فعال در محله هرندی تهران در جامعه محلی ۱۲۵۶ سرپرست خانوار نیازمند مداخله از نوع ایجاد بستر اشتغال هستند.

همچنین آمارها در مورد میزان کودکان در معرض آسیب نگران کننده است. طبق خوداظهاری خود ساکنان محل ۲۱۲ از کودکان، کودک کار هستند. همچنین ۵۸ کودک نیز بازمانده از تحصیل اند، ولی به دلیل نوع اظهارات خود ساکنان نمی‌توان این آمار را دقیق دانست.

فارس: مجموعه تحت مدیریت شما به چه منظوری وارد محله شهید هرندی شده و چه اقداماتی را مد نظر قرار داده است؟

روح‌اللهی: برای اصلاح وضعیت محله، اندیشکده پایا با کمک بازوان علمی و اجرایی خود و با توجه به اهمیت مشارکت مردم در توسعه محلی، اهتمام خود را بر این قرار داد که مردم محله را برای چنین تغییری آماده و مهیا کند، زیرا این خود ساکنان محله هستند که باید در برنامه ها و اقدامات اجرایی مشارکت نمایند و در نهایت از آن دفاع کنند.

یکی از اقدامات در این راستا «نوسازی بافت فرسوده با رویکرد حمایت از مستضعفین مستاجر» بود. این طرح در صدد آن است تا نسبت مستاجر به مالک را کم کرده و میزان سکونت در محله را افزایش دهد. بدون تردید این امر برای نیل به ایجاد یک «اکوسیستم هویت زا» در محله طراحی شده است. یکی از مهمترین اثرات این موضوع را می توان کاهش بی اعتنایی ساکنین به مسائل پیرامون خود عنوان کرد.

*هویت‌ بخشی در صدر اهداف فعالیت در حاشیه شهر‌ها قرار گیرد

فارس:اهتمام اندیشکده پایا در محورهای فعالیت حاشیه شهر تهران به چه عناصری مرتبط است؟

روح‌اللهی: شبکه سازی مردمی اقدام دیگر در این مورد بوده است که به ایجاد مرجعیت اجتماعی منجر می شود؛ همچنین قدرت کنشگری اجتماعی ساکنان را نسبت به مسائل و مشکلات پیرامون بالا می برد.

در مجموع اهتمام اندیشکده بر «هویت بخشی» به این محله بود. مهندسی اجتماعی این طرح در پی آن بود تا در بلندمدت، هویت محله دارای یک بافت زنده و کنشگر و بر اساس یک سری سنن درست و عرف های صحیح بنا شود.

فارس: یکی از اصلی‌ترین معضل‌های موجود در محله شهید هرندی، مسئله بیکاری است، چه اقداماتی را می‌توان برای حل این معضل در این منطقه به کار بست؟

روح‌اللهی: مدل اشتغال‌زایی در محله هرندی، ذیل یک طرح جامع که به صورت همزمان حوزه‌های فرهنگی، کالبدی، آسیب‌های اجتماعی، اشتغال، خیریه و مشارکت‌های مردمی را پوشش داده، طراحی شده و به مرحله اجرا در آمده است.

اندیشکده پایا پس از برگزاری جلسات همفکری با گروه‌های جهادی فعال در محله و جلب مشارکت و همراهی آنها که به تعیین چشم انداز و اهداف پیش رو منجر شد، اقدام به تاسیس یک مرکز کسب و کار در محله شهید هرندی نمود. همزمان با ورود ستاد اجرایی فرمان امام برای ساماندهی محله شهید هرندی، پس از جلسه مشترک با مدیرعامل بنیاد احسان و هیئت مدیره بنیاد برکت، مدل اشتغال زایی اندیشکده پایا مورد توجه مسئولان این مجموعه نیز قرار گرفت و مقرر شد که در راه اندازی مرکز همکاری نمایند. سرانجام این مرکز کسب و کار با کمک بنیاد برکت در اوایل سال ۱۳۹۸ با اجاره یک واحد در محله هرندی تاسیس و تجهیز شد.

*آگاهی بخشی به بافت جمعیتی محله شهید هرندی در دستور کار قرار گرفته است

فارس: فعالیت‌های اجرایی در حوزه حل مسئله بیکاری در محله شهید هرندی شامل چه محورهایی بوده است؟

روح‌اللهی: یکی از گام‌های اولیه اجرایی طرح اشتغال، معرفی صحیح آن به مردم و کسبه محل بوده است که در این راستا اقدامات متعددی همچون اطلاع رسانی از طریق سامانه پیامکی به ۱۶ هزار خط تلفن همراه، تماس تلفنی با ۶۰۰ خانوار ساکن محله (که در بانک اطلاعات سازمان‌های مختلف همچون کمیته امداد، بهزیستی و … موجود بودند)، پخش ۲۰۰۰ بروشور و تراکت در بین کسبه و اهالی، اطلاع رسانی از طریق ائمه جماعت مساجد و تبلیغات در رسانه‌های اجتماعی انجام شده است که نتیجه آن مراجعه حضوری بیش از ۱۷۵۰ نفر جهت کسب اطلاعات بیشتر و دریافت خدمات بوده است.

اندیشکده پایا با این طرح موفق شد شبکه ای منسجم از کارگاه های پشتیبان تولید با ارتباطی وثیق با پشتیبان های بازار و کانون های اجتماعی ایجاد نماید. کانون های اجتماعی در این زمینه نقش معرفی نیروی کار، ارائه خدمات مددکاری به نیروهای کار، خدمات حمایتی در حوزه اجتماعی و فرهنگی به خانواده نیروی کار و شکل دهی گروه های خودیار را بر عهده داشتند.

فارس: محموعه اندیشکده پایا به منظور تثبیت محورهای حل مسئله اشتغال در محله شهید هرندی چه مفادی را مد نظر قرار داده است؟

روح‌اللهی: اندیشکده پایا برای تثبیت این طرح، اقداماتی را به انجام رساند، برای مثال، جذب سرمایه‌گذاران و کارآفرینان، شناسایی، ارزیابی و عقد قرارداد با پشتیبان های تولید، تامین مکان و استقرار ‌کارگاه‌های پشتیبان های تولید، جلسات مستمر با نهاد حمایت گر جهت ورود و حمایت از پیاده سازی طرح ( بنیاد برکت، استعدادسنجی و اهلیت سنجی شغلی، تشکیل پرونده بانکی برای افراد متقاضی تسهیلات، ارائه تسهیلات قرض الحسنه خرد، هماهنگی و استقرار نماینده شعبه بانکی در مرکز کسب و کار، ارائه مشاوره شغلی به متقاضیان توسط پشتیبان‌ها، مهارت آموزی و کارورزی و معرفی نیروی کار به کارگاه‌ها از جمله مواردی است که مد نظر قرار گرفته است.گ

*پرداخت ۱۹۰ فقره تسهیلات به منظور اشتغال در محله شهید هرندی

فارس: یکی از فعالیت‌های انجام شده در محله شهید هرندی پرداخت تسهیلات قرض‌الحسنه بود، ممکن است آماری در این زمینه ارائه دهید؟

روح‌اللهی: با اجرای این اقدامات، در طول سال ۱۳۹۸ به ۱۶۳ نفر وام بانکی و به ۲۷ نفر وام قرض الحسنه پرداخت شد و این تعداد توانستند کسب و کار خود را شروع کنند و یا آن ‌را تثبیت نمایند.

۳۸۹ نفر نیز به واسطه ایجاد و یا گسترش کارگاه‌های تولیدی توانستند مشغول به کار شوند. همچنین در سال ۱۳۹۸ مبلغ ۶٫۱۴۰ میلیارد تومان وام به ۱۹۰ نفر پرداخت شد که وام بانکی پرداخت شده به متقاضیان ۶٫۰۲۵ میلیارد تومان و ۱۱۵ میلیون تومان وام قرض‌الحسنه بود.

فارس: سایر فعالیت‌های مدنظر در زمنیه اشتغال به منظور کاهش آمار بیکاری محله شهید هرندی در چه زمینه‌های به سرانجام رسید؟

روح‌اللهی: با اجاره ۶ ملک در محله هرندی، ۶ پشتیبان و ۱۷ کارگاه تولیدی در ۶ رسته مختلف صاحب کارگاه شدند. در سال ۱۳۹۸ بالغ بر ۸٫۵ میلیارد تومان در کارگاه‌های تولیدی به ویژه کارگاه‌های پشتیبان تامین سفارش تولید صورت گرفته است که خون تازه‌ای در رگ‌های تولیدکنندگان به حساب می‌آید. در این سال، مرکز توسعه کسب و کار هرندی بازاریابی لباس‌های بچگانه در عراق را در دستور کار قرار داد و تولیدکنندگان ۱۵ هزار دست لباس به ارزش ۴۵۰ میلیون تومان را به عراق صادر کردند

در سال ۱۳۹۸ بالغ بر ۱۲۴ نفر به کارگاه‌های پشتیبان تولید معرفی شدند که ۸۹ نفر از آنان توانستند دروه آموزشی خود را کامل کنند. همچنین، بیش از ۷۰ نفر از مهارت آموزان توانستند به عنوان کارگر ماهر مشغول به کار شوند. ۲۱ نفر از کارجویان نیز با خرید تجهیزات اولیه و دریافت وام به عنوان خویش فرما و تحت نظر پشتیبانان صاحب شغل شدند.

*همکاری بنیاد برکت و اندیشکده پویا به منظور ساماندهی محله شهید هرندی

فارس: سازوکار فعالیت اندیشکده پویا جول چه زمینه‌هایی شکل گرفته است و چه نهادهایی در این مسیر به همکاری با اندیشکده می‌پردازند؟

روح‌اللهی: اندیشکده پایا وابسته به دانشگاه جامع امام حسین (ع) و به عنوان مرکز محوری در حوزه طراحی و پیاده سازی الگوهای پیشرفت و سازندگی در مناطق محروم با همکاری مشترک با بنیاد برکت وابسته به ستاد اجرایی فرمان حضرت امام خمینی(ره) برنامه جامعی را برای رفع چهره فقر و محرومیت از محله هرندی با محوریت حوزه اشتغال و توانمندسازی ساکنان محله از سال ۱۳۹۸ در دستور کار قرار داده است.

در گام نخست ۱۰ گروه مردمی محله شهید هرندی به عنوان محور حل مسائل محله قرار گرفتند، اما ظرفیت نهادهای دانشی و فکری (که توسط اندیشکده پایا پشتیبانی می شد) و سازمان های دولتی و حاکمیتی (که بنیاد برکت محور آن بوده) به طرح اضافه شد و این سه مجموعه در کنار هم برای محرومیت زدایی در محله شروع به فعالیت نمودند.

فارس: خروجی فعالیت‌های شکل گرفته در محله‌های حاشیه نشین پایتخت به خصوص محله شهید هرندی به چه نحو است و آیا این خروجی‌ها مثبت تلقی می‌شود؟

روح‌اللهی: اندیشکده پایا در این راستا طی مدت زمان کوتاهی که فعالیت خود را در این محله آغاز کرده بود، مقدمات علمی و دانشی طرح را در دستور کار قرار داد و عارضه ها و مسائل و ریشه‌های آنها و سپس راهبردها و اقدامات لازم را از دریچه دید نیروهای بومی و جهادی محله هرندی مطالعه، بررسی و تدوین نمود.

این مهم از طریق بیش از ۵۰ نشست و مصاحبه با گروه‌های مردمی مستقر در محله محقق شد. نوآوری طرح و برنامه اندیشکده پایا در آن بوده که بر خلاف تهیه برنامه توسط گروه های مشاور و یا مراکز علمی، برنامه ریزی مشارکتی را مبنای کار خود قرار داد که همین موضوع باعث موفقیت طرح و دستاوردها و نتایج مثبت آن بوده است.

منبع : خبرگزاری فارس