فیزیوتراپی معلولین

اصطلاح فیزیوتراپی از دو واژه Physical به معنای جسمانی و Therapy به معنای درمان گرفته شده است. این اصطلاح به معنای درمان فیزیک بدن انسان یا همان جسم انسان نیز می باشد. یکی از شاخه‌های توانبخشی و مراقبت‌های درمانی فیزیوتراپی محسوب می‌شود، این خدماتی است که وضعیت افراد دچار معلولیت‌های جسمی و حرکتی را بررسی می کنند و با سنجش وضعیت آن ها، به درمان اختلالات معلولین می‌ پردازد.

فیزیوتراپی علمی است که به بهتر شدن کیفیت زندگی افراد دچارمعلولیت و اختلالات حرکتی می شود و همچنین از آسیب افراد سالمی نیز جلوگیری می ‌کند. فیزیوتراپی هم شاخه ای از توانبخشی می باشد و هم در مراقبت های افرادی که دارای شرایط دشواری است، نقش دارد.

 فیزیوتراپی معلولین فقط برای یک محدوده ی سنی نیست و در حفظ عملکردهای حرکتی، مراقبت و مدیریت بیماری های دیرینه و نیز آموزش به فرد مبتلا و اطرافیان او، برای بیماران در هرسنی که هستند توصیه می شود.

انجمن جهانی فیزیوتراپی این واژه را به این صورت تعریف می ‌کند:

« فیزیوتراپی معلولین به افرادی که کم‌توان هستند، کمک می­‌کند که توانایی­هایشان را افزایش دهند. به افرادی که بیماری پیش رونده­ای همچون ام‌اس دارند، کمک می‌­کند که توانایی­هایشان را حفظ کنند و به اشخاصی که یک سری از توانایی‌هایشان را به صورت مادرزادی و یا اکتسابی از دست داده‌اند، یاری می‌­رساند که توانایی­های جایگزینی را پیدا کرده و به این ترتیب حداکثر استقلال را در زندگی فردی و اجتماعی خود به دست بیاورند.»

ماهیت فرآیند فیزیوتراپی معلولین

فیزیوتراپی معلولین خدمتی است که با بازرس و راهنمایی شخصی تحت عنوان فیزیوتراپیست صورت می گیرد و شامل مراحل بررسی، تشخیص، برنامه‌ریزی، مداخله و ارزیابی است.

بررسی

در این مرحله شخص فیزیوتراپیست، به معاینه نقص های موجود در بیمار، محدودیت های عملکردی وی، ناتوانی یا کم‌توانی ها و سایر مشکلات بیمار می‌ پردازد. این اختلالات توسط آزمایشات خاص و غربالگری بررسی می شود و بعد از بررسی نتایج به دست آمده از آنالیزشان، در قالب یک سری مرحله ها و اعمال منطقی به اختلالات موجود در فرد پی می برند.

تشخیص

بعداز دیدن نتایج به دست آمده از آزمایشات فرد و بررسی وضعیت او، تشخیص صورت می ‌گیرد. تشخیص‌ها شامل نقص حرکتی فرد، محدودیت های حرکتی، کم توانی، ناتوانی یا سندرم است.

برنامه‌ریزی

اگر بعد از مرحله تشخیص مشخص شود که شرایط فرد به صورتی است که برای درمان نیاز به مداخله از طریق فیزیوتراپی دارد، برنامه‌­ریزی با هدف کمک به بهتر شدن اوضاع بیمار و آموزش به فرد و اطرافیان وی آغاز می شود. این برنامه‌ ریزی در نهایت به مداخله در درمان فرد دارای اختلال، خاتمه می یابد.

مداخله

پس از برنامه‌ریزی مناسب، مداخله در درمان فرد با هدف پیشگیری از آسیب ­ها، رفع محدودیت­های حرکتی، راهنمایی و مشاوره به بیمار و … شروع می­‌شود.

ارزیابی

در این مرحله، فیزیوتراپ دوباره معاینات را انجام می دهد و به غربالگری می پردازد. و نتایج حاصل را مورد ارزیابی قرار می‌دهد تا وضعیت بیمار و روند پیشرفت وی را اندازه‌گیری کند.

علل مراجعه افراد به فیزیوتراپی

1. کمک به کاهش درد
2. کمک به بهبود توانایی­های حرکتی شخص
3. جلوگیری از آسیب­هایی که ممکن است در اثر ورزش رخ دهد و یا کمک به ترمیم این آسیب ­ها
4. جلوگیری از ناتوانی یا کم توانی بر اثر برخی جراحی­ ها
5. توانبخشی افرادی که دچار سکته مغزی شده و یا تصادف کرده‌اند
6. توانبخشی افراد پس از عمل جراحی
7. کمک به کنترل ادرار و مدفوع به خصوص در سالمندان
8. کمک به بهبود تعادل فرد به خصوص سالمندان برای پیشگیری از زمین خوردن
9. آموزش استفاده از عضو مصنوعی
10. اموزش استفاده از وسایل کمکی مانند عصا و واکر
11. تجویز اسپلینت یا بریس

چه افرادی نیاز به فیزیوتراپی دارند؟

فیزیوتراپی معلولین در قسمت های پهناور و گوناگونی فعالیت دارد. به همین دلیل نیز افراد گوناگونی برای استفاده از خدمات فیزیوتراپی به کلنیک ها و بیمارستان ها مراجعه می­‌کنند. گاه ممکن است مراجعه کننده یک کودک معلول باشد، گاه یک جوان ورزشکار و گاهی یک سالمند.

1. افرادی که دچار صدماتی مانند شکستگی، رگ به رگ شدن و یا کبودی در ناحیه دست و پا شده‌اند
2. بیمارانی که دچار سکته مغزی شده­‌اند
3. بیمارانی که از انواع فلج­ ها رنج می­‌برند
4. بیماران مبتلا به بیماری­های قلب و عروق مانند کسانی که به سکته قلبی دچار شده‌اند
5. بیمارانی که از بیماری­های تنفسی مانند آسم رنج می­‌برند
6. بیمارانی که به بیماری­های عصبی مانند ام اس و پارکینسون رنج می­‌برند
7. بیمارانی که به انواع کمردرد، ورم مفاصل، پوکی استخوان و بیماری هایی از این قبیل، دچار شده‌اند
8. افرادی که عمل پیوند کلیه انجام داده‌اند
9. افرادی که مبتلا به انواع سرطان هستند

به یاد داشته باشید که فیزیوتراپی معلولین نوعی درمان آمیخته با صبر و حوصله است!